ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥ ΙΛΙΣΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ

Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥ ΙΛΙΣΟΥΣτην αρχαία Αθήνα, ο Ιλισός λατρευόταν ως ήρωας και θεός. Συνήθως εικονίζεται, όπως οι άλλοι ποτάμιοι θεοί, σαν ταύρος με ανθρώπινο πρόσωπο ή κεφάλι ή σαν νεαρός με μικρά κέρατα ή κάποιο άλλο διακριτικό. Με τον Ιλισό έχει ταυτιστεί γυμνή, καθιστή, νεαρή μορφή στο δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα. Η λατρεία του ποταμού αποδεικνύεται από δύο επιγραφές του 5ου π.χ. αιώνα, στο Επιγραφικό Μουσείο, οι οποίες είναι σχετικές με τα ιερά χρήματα και τους θησαυρούς των θεών και όπου αναφέρεται και ο ποταμός Ιλισός μεταξύ άλλων θεών και ηρώων. Ο Ηρόδοτος λεει πως όταν ο ισχυρός βόρειος άνεμος είχε καταστρέψει πολλά πλοία των περσών στις βραχώδεις ανατολικές ακτές του Πηλίου (Η, 12-13), οι Αθηναίοι ίδρυσαν ιερό του Βορέα "παρά ποταμόν Ιλισόν", στη θέση όπου κατά τους μύθους ο Βορέας είχε αρπάξει την κόρη του βασιλιά Ερεχθέα Ωρείθυια. Ο μύθος λέει ότι ο Βορέας άρπαξε την πανέμορφη Ωρείθυια, ενώ έπαιζε με τη Φαρμακεία νύμφη κάποιας πηγής με νερό φαρμακερό , κοντά στις όχθες του Ιλισού. Η αρχαιότερη μαρτυρία, για την αττική αυτή παράδοση, έρχεται από δύο θαυμάσια ερυθρόμορφα αγγεία της εποχής προ των Περσικών πολέμων, όπου παριστάνεται η αρπαγή της Ωρείθυιας από το Βορέα (Furtwangler, Berl, Vasenslg 2165). Το τοπίο αυτό, στο οποίο αγαπούσε ο Σωκράτης να αναπαύεται όπως αναφέρει ο Λουκιανός, περιγράφεται από τον Πλάτωνα, στο διάλογο Φαίδρος 229-230. Ο Σωκράτης και ο Φαίδρος, που συναντήθηκαν έξω από το τείχος της πόλης, διασχίζουν ξυπόλητοι τα "χαρίεντα, καθαρά και διαφανή" νερά το ποταμού, αφού δεν είχε πολύ νερό λόγω καλοκαιριού (ούτε γέφυρα υπήρχε εκεί), για να περάσουν στην απέναντι όχθη του, όπου υπήρχε τόπος κατάλληλος για συζήτηση και περισυλλογή. Στη νησίδα αυτή του Ιλισού υπήρχε πανύψηλη πλατάνα, ίσκιος , χλόη κι ελαφρό αεράκι. Κοντά βρισκόταν μια μικρή αλλά "χαριεστάτη πηγή μάλα ψυχρού ύδατος" καθώς και μια μεγάλη και σύσκια λυγαριά, που τα άνθη της ευωδίαζαν τον αέρα.Η ομορφιά του τοπίου έκανε το μαθητή να φανταστεί εδώ στα "μελίρρυτα ρείθρα", (Νόννος, Διονυσιακά 47,265), του ποταμού, την αρπαγή της κόρης του Ερεχθέα, από το Θράκα βασιλιά Βορέα. Ο Σωκράτης του απήντησε ότι το σημείο αυτό βρίσκεται 2-3 στάδια πιό κάτω, κοντά στην κοίτη του ποταμού, στο σημείο απ' όπου περνούσαν το ποτάμι για να πάνε στο ιερό της Άγρας. Κοντά στο χάσμα των βράχων έβγαινε άφθονο νερό και σχημάτιζε μια πηγή, την ονομαστή πηγή της Καλλιρρόης. Ο Θουκυδίδης (ΙΙ,15,3) αναφέρει ότι στη θέση της Καλλιρρόης, κατασκευάστηκε η "Εννεάκρουνος" από τους Πεισιστρατίδες. Αυτή έγινε αφορμή, κατά τον Ηρόδοτο να διωχθούν οι Πελασγοί του Υμηττού στη Λήμνο, γιατί δήθεν ενοχλούσαν τις λουτροφόρες παρθένες, που έπαιρναν νερό από την πηγή "για τα νυφικά νερά των μελλόνυμφων γυναικών και για τις κάθε είδους ιεροτελεστίες". Η πραγματική αιτία της έξωσης των Πελασγών ήταν άλλη. Οι Αθηναίοι είχαν δώσει την περιοχή αυτή στους Πελασγούς για να κατοικήσουν, ως ανταμοιβή για την κατασκευή των τειχών της Ακρόπολης. Όταν όμως είδαν την περιοχή, που ήταν πρώτα άγονη, καλά καλλιεργημένη, ζήλεψαν και θέλησαν να την πάρουν πίσω. Ανασκαφές στο χώρο έγιναν από τον E. Penrose, το διάστημα 1883-1886 και το 1922 από τον G. Welter. Στην περιοχή γύρω από τον ναό πραγματοποιήθηκαν από το 1886, σχεδόν συνέχεια, έως το 1907 ανασκαφές από την Ελληνική Αρχαιολογική Εταιρεία και στη δεκαετία του 1960 από τον Ιωάννη Τραυλό.<http://209.85.135.104/search?q=cache:5C6hJ5harhYJ:www.ilisos.eu/history.htm+%CE%99%CE%9B%CE%99%CE%A3%CE%9F%CE%A3&hl=el&ct=clnk&cd=3&gl=gr>

ΙΛΙΣΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ

Ο ΙΛΙΣΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Η περιοχή του Ολυμπιείου είναι, γεμάτη μυθολογικές και ιστορικές μνήμες, κυρίως λόγω του ποταμού Ιλισού. Ο ποταμός που περνούσε πλάι στη νότια πλευρά του ιερού του Ολύμπιου Διός, είχε τις πηγές του στις ΒΔ πλαγιές του Υμηττού, κοντά στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου. Από αριστερά δεχόταν όλα τα νερά ιδίως της Καισαριανής και από δεξιά τα νερά που ρέουν από τα Τουρκοβούνια. Περνούσε μπροστά από το Παναθηναϊκό Στάδιο και το λόφο Αρδηττού. Σχεδόν απέναντι από το λόφο του Αρδηττού, χωριζόταν σε δύο βραχίονες και σχημάτιζε ένα είδος επίπεδης νησίδας. Οι δύο βραχίονες του Ιλισού ενώνονταν και πάλι παρακάτω. Σε μικρή απόσταση από τη Ν.Δ. γωνία του Ολυμπιείου, η κοίτη του ποταμού διακοπτόταν, από ένα βραχώδες συγκρότημα και σχημάτιζε ένα βαθύ βάραθρο 4-5 μ, έτσι που τα νερά του πέφτοντας σχημάτιζαν ένα μικρό καταρράκτη. Οι αθηναίοι πίστευαν ότι από εκεί εξαφανίστηκαν και τα τελευταία νερά του κατακλυσμού του Δευκαλίωνα, για αυτό το λόγο κάθε χρόνο έριχναν μέσα στο χάσμα αυτό αλεύρι σταρένιο, ζυμωμένο με μέλι. Ο Ιλισός άφηνε, κατά την πορεία του προς το Φάληρο, δεξιά το Ολυμπιείο και το Ν.Α. τείχος της Αθήνας , προχωρούσε μεταξύ του λόφου του Μουσείου (Φιλοπάππου) και του λόφου Σικελίας Σφαγείων) και κατέβαινε προς την πεδιάδα. Σήμερα ο ποταμός είναι ξηρός και η κοίτη του βρίσκεται κάτω από τις οδούς Β. Κωνσταντίνου, Αρδηττού και Καλλιρρόης

ΝΑΟΣ ΑΓΡΟΤΕΡΑΣ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ

γεια την ιστορία του ναο καθώς και για τις κινήσεις των κατοίκων του μετς < πηγή http://www.artemisagrotera.org/gr/history.asp>

Βρίσκεται λίγα μέτρα από το Παναθηναϊκό στάδιο, την Βασιλική του Ιλισού, τον λόφο του Αρδηττού και της Άγρας και σε άμεση γειτνίαση με το Ολυμπίο και την Ακρόπολη στην αρχαιολογική καρδιά της Αθήνας. Ιωνικός ναός του 5ου αιώνος κτίστηκε το 448 π.Χ. πιθανότατα από τον Καλλικράτη αρχιτέκτονα του Ναού της Απτέρου Νίκης στην Ακρόπολη με τον οποίο παρουσιάζει πολλές ομοιότητες. Αναφορές στο μνημείο κάνουν ο Πλάτων και ο Παυσανίας ενώ κατά τον Πλούταρχο στην περιοχή αυτή τελούνταν τα Μικρά Ελευσίνια Μυστήρια.

Ο ναός συνδέθηκε άμεσα με την νίκη των Αθηναίων στην Μάχη του Μαραθώνα, τον Μαραθώνιο και την άνθιση της πόλης των Αθηνών.
Κάθε χρόνο την έκτη ημέρα του Βοιδρομίου, ημέρα της επετείου της Μάχης του Μαραθώνα, τελούνταν μεγάλες θυσίες (500 ερίφια) και γιορτές ως εκπλήρωση του τάματος που είχαν κάνει οι Αθηναίοι στην θεά Αρτέμιδα για την νίκη τους στην μάχη (Ξενοφών, Ανάβασις).

Ο ναός υπέστη πολλές μετατροπές στις μεταγενέστερες της κλασσικής περιόδου εποχές, όπως η μετατροπή του σε παλαιοχριστιανική βασιλική με εκτενές πρωτοχριστιανικό νεκροταφείο (εμφανές και σήμερα) και κατά τον 17 αιώνα με την προσθήκη τρούλου, στην εκκλησία γνωστή ως η «Παναγιά στην Πέτρα».
Κατεδαφίστηκε το 1778 και τα υλικά του χρησιμοποιήθηκαν για την ανέγερση του τείχους των Αθηνών γύρω από την Ακρόπολη.

Η σπουδαιότητα του Ναού και η μεγάλη αρχαιολογική και ιστορική άξια για την πόλη των Αθηνών και τους μελετητές της αρχαιολογίας επισημαίνεται από επιφανείς έλληνες και ξένους αρχαιολόγους και αρχιτέκτονες από τον 18ο αιώνα μέχρι σήμερα με τεκμηριωμένα άρθρα, σχέδια και ανασκαφές. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους: Doerpfeld, Dismoor, Kerenyi, Ορλάνδο. Οι αρχιτέκτονες-περιηγητές J.Stewart και N.Revett αποτύπωσαν τον ναό με λεπτομερή σχέδια σε όψεις και κατόψεις κατά την επίσκεψη τους στην Αθήνα το 1751-53 ο οποίος σωζόταν ακόμα σχεδόν ακέραιος ενσωματωμένος με την εκκλησία την «Παναγιά στην Πέτρα.»

Αποτύπωσαν επίσης λεπτομέρειες αρχιτεκτονικών μελών όπως κιονόκρανα και τμήμα της μαρμάρινης ζωφόρου που βρίσκεται σήμερα στα μουσεία του Βερολίνου και της Βενετίας.
Η τεκμηρίωση αυτή του αρχαιολογικού χώρου, αποτελεί ύλη πανεπιστημιακής διδασκαλίας διεθνώς.
Η πρώτη συστηματική ανασκαφή το 1897 γίνεται απο την Αρχαιολογική Εταιρία με επί κεφαλής τον αρχαιολόγο Α. Σκιά που αποκαλύπτει, με ακριβή σχέδια, το διάγραμμα του ναού, μεγάλη ημιεξαγωνική αψίδα, κατάλοιπα της χριστιανικής περιόδου, τεμάχιο της ζωφόρου που σήμερα βρίσκεται στο Αρχ/κον Μουσείο, πλήθος μικρών αγγείων σχετιζόμενων με τα Ελευσίνια Μυστήρια καθώς και μεγάλο αριθμό πρωτοχριστιανικών ταφών.
Ο Ι.Ν. Σβορώνος δημοσιεύει το 1917 στην Διεθνή Εφημερίδα της Νομισματικής Αρχαιολογίας φωτογραφία όπου αποτυπώνονται ακόμα τα λείψανα του ναού και με άρθρο επισημαίνει την του αρχαιολογική και ιστορική σπουδαιότητα της περιοχής.

ΚΑΛΩΣΗΡΘΑΤΕ ΣΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΣ

το βλογκ αυτό φτιάχτηκε με σκοπό τη καταγραφή της ιστορίας ολης της περιοχής του μετς μιας απο τις παλαιότερες συνοικίες των Αθηνών όποιος κάτοικος γείτονας εχει τίποτα στοιχεια οι φωτογραφίες και θελει να μπουν στην ιστορία της γειτονιάς μας ας μου τις στείλει με ηλεκτρονικό ταχυδρομίο ευχαριστω πολύ πολλά απο τα αάρθρα είναι αναδημοσιευμ΄΄ενα σκοπός του ιστόχωρου ειναι να συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία που υπαρχουν απο το διαδίκτυο καθως και όλες οι πληροφοριες μεσω γνώσεων και εμπειριων σε ένα μερος προσβάσιμες σε όλους και για το λόγο αυτό δημοσιεύονται και τα άλλα site όπου βρήκα τις πληροφορίες αυτές